Uwagi ogólne. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne (dalej: „Projekt”) znajduje się we wczesnej fazie uzgodnień. Obecnie trwa faza „opiniowanie”, poprzedzająca etapy Komitetów Rady Ministrów, Komisji Prawniczej i wreszcie samej Rady Ministrów. Najnowsze oficjalne modyfikacje miały miejsce w dniu 22 lipca 2019 r.
Skala uwag jest szeroka. Projekt zaopiniowały, niekiedy krytycznie między innymi: Narodowy Bank Polski, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Urząd Ochrony Danych Osobowych, Rzecznik Finansowy, Rada Banków Depozytariuszy przy Związku Banków Polskich, Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami, Giełda Papierów Wartościowych, a także NSZZ „Solidarność”.
Skala uwag, doniosłość i powszechność problematyki świadczeń emerytalnych pozwalają przypuszczać, że Projekt przejdzie jeszcze kilka zasadniczych rund uzgodnień, zanim wykrystalizuje się jego ostateczna treść. W szczególności w związku z krytycznymi głosami zmianie mogą ulec niektóre postanowienia związane z harmonogramem dostosowawczym.Ponadto wymaga podkreślenia, że nie została jeszcze upubliczniona wersja Projektu, która uwzględnia zmiany zaakceptowane przez projektodawcę (Ministra Inwestycji i Rozwoju) w dokumencie Raport z konsultacji projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne opublikowanym w dniu 10 lipca 2019 r. i nie jest możliwe proste przełożenie treści tego raportu na poprzedzający go Projekt z dnia 27 maja 2019 r., ze względu na poziom ogólności raportu. Alert prawny opiera się zatem na nieaktualnej już treści Projektu, a ww. raport będzie uwzględniony tylko w miarę możliwości.
Założenia ogólne projektu. Projekt realizuje założenia przyjęte w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, opracowanej na podstawie przyjętego przez Radę Ministrów „Planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”. Jednym z pięciu filarów Planu na rzez odpowiedzialnego rozwoju jest „Kapitał dla rozwoju”, którego elementem jest Program Budowy Kapitału (PBK), będący narzędziem budowania oszczędności Polaków.
Projekt zakłada przebudowę tego co pozostało z dawnego II filaru emerytalnego, w taki sposób, że:
- Powszechne towarzystwa emerytalne (PTE) zarządzające OFE przekształcą się w towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI), zaś OFE staną się specjalistycznymi funduszami inwestycyjnymi otwartymi (SFIO).
- 100% aktywów netto OFE zostanie przekazanych na indywidualne konta emerytalne (IKE) prowadzone przez TFI, które będą dziedziczone.
- Wypłata emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) podlega podatkowi dochodowemu według skali. W przypadku oszczędzania w IKE od wypłat środków gromadzonych na IKE nie jest pobierany PIT. W związku z tym pobrana zostanie ze środków funduszy tzw. opłata przekształceniowa na rzecz FUS w łącznej wysokości 15%, której płatność zostanie rozłożona na 2 lata. Wysokość opłaty odpowiada poziomowi efektywnej stopy opodatkowania emerytur wypłacanych z FUS i zapewnia równe traktowanie uczestników OFE przenoszących aktywa do IKE oraz ubezpieczonych w ZUS.
- Polityka inwestycyjna SFIO przekształconych z OFE zostanie dostosowana do wieku i profilu ryzyka ubezpieczonych w długim terminie w sposób zapewniający ochronę wartości środków w OFE.
- Koszty TFI zarządzania środkami pochodzącymi z OFE na IKE będą ściśle limitowe.
- Możliwe będzie złożenie deklaracji przez członka OFE o przeniesieniu aktywów z OFE do Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD)w ZUS i dopisaniu wartości przeniesionych środków do kapitału zgromadzonego na koncie w FUS. Przy wyborze tej opcji nie będzie pobierana opłata przekształceniowa.
- W związku z wysokim skomplikowaniem przenoszonych aktywów z OFE (kilkaset różnego rodzaju instrumentów finansowych w Polsce i zagranicą) oraz mając na celu szersze zróżnicowanie (zdywersyfikowanie) polityki inwestycyjnej FRD w środowisku niskich stóp procentowych, skutkujących oczekiwanym spadkiem stóp zwrotu z aktywów FRD, zarządzanie środkami FRD zlecone będzie wyspecjalizowanemu w inwestycjach podmiotowi w postaci towarzystwa funduszy inwestycyjnych zależnego w 100% od Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. (PFR).
Brak jest aktów prawnych UE odnoszących się bezpośrednio do podmiotów takich jak funkcjonujące w Polsce otwarte fundusze emerytalne. Z art. 153 ust. 1 lit. c Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wynika, że UE jedynie wspiera działania państw członkowskich w dziedzinie zabezpieczenia społecznego. Na mocy art. 153 ust. 4 TFUE kompetencje UE w tym zakresie nie mogą naruszać prawa państw członkowskich do określenia podstawowych zasad ich systemów zabezpieczenia społecznego i nie mogą znacząco wpływać na ich równowagę finansową.
W rezultacie proponowanych zmian 10 OFE i 7 DFE przekształci się w SFIO a 10 zarządzających nimi PTE przekształci się w TFI. Ponadto w rezultacie proponowanych zmian na mocy nowelizacji ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych i indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego:
Z powyższych unormowań wynika, że jednostka uczestnictwa OFE przekształconego w SFIO nie jest obligatoryjną, a jedynie pierwotną destynacją środków finansowych oszczędzającego/uczestnika funduszu.
Zakres normowania Projektu jest znacznie szerszy aniżeli ww. kwestia i zakłada nowelizację znacznej liczby przepisów sektorowych związanych z systemami zabezpieczeń emerytalnych m.in. rolników, nauczycieli i funkcjonariuszy służb specjalnych.
Przekształcenie PRE w TFI. Przekształcenie następuje z mocy prawa – w dniu 31 stycznia 2020 r. udzielone i niecofnięte zezwolenia na prowadzenie działalności PTE stają się zakresowymi zezwoleniami na prowadzenie działalności towarzystw funduszy inwestycyjnych. Oznacza to, że z dniem 31 stycznia 2020 r. PTE staje się towarzystwem funduszy inwestycyjnych, uprawnionym do:
- tworzenia funduszy inwestycyjnych otwartych lub funduszy zagranicznych, zarządzanie nimi, w tym pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowanie ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;
- tworzenia specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych i funduszy inwestycyjnych zamkniętych, zarządzania tymi funduszami, w tym pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, a także reprezentowania ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie unijnymi AFI, w tym wprowadzanie ich do obrotu zgodnie z art. 45 ust. 1a ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;
Akcje i kapitał zakładowy PTE staną się odpowiednio akcjami i kapitałem zakładowym TFI, natomiast kapitał własny PTE – kapitałem własnym TFI. Założyciele i akcjonariusze PTE staną się założycielami i akcjonariuszami TFI. Statuty PTE staną się statutami TFI. Walne zgromadzenia, zarządy, rady nadzorcze i komisje rewizyjne PTE staną się odpowiednio walnymi zgromadzeniami, zarządami, radami nadzorczymi i komisjami rewizyjnymi TFI. Członkowie zarządów, rad nadzorczych, komisji rewizyjnych PTE staną się odpowiednio członkami zarządów, rad nadzorczych oraz komisji rewizyjnych TFI. Siedziby oraz mienie dotychczasowych PTE staną się odpowiednio siedzibami oraz mieniem TFI. Wierzytelności i zobowiązania PTE oraz OFE staną się wierzytelnościami oraz zobowiązaniami odpowiednio TFI oraz SFIO. Umowy zawarte przez członków OFE staną się umowami zawartymi z SFIO, a stronami umów zawartych odpowiednio z PTE oraz OFE staną się odpowiednio TFI oraz SFIO. Jednocześnie, stronami dotychczasowych stosunków pracy z pracownikami PTE staną się z mocy prawa TFI.
Przekształcenie OFE w SFIO. Projekt zakłada, iż udzielone przed dniem 31 stycznia 2020 r. zezwolenie na utworzenie otwartego funduszu emerytalnego lub dobrowolnego funduszu emerytalnego uznaje się za zezwolenie na utworzenie specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego, o którym mowa w art. 23 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Zatem zezwolenie przejdzie z mocy prawa. Projekt ustawy zakłada, że OFE zostaną przekształcone w SFIO w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnym. Statuty i prospekty informacyjne OFE staną się statutami i prospektami informacyjnymi SFIO. Z dniem przekształcenia PTE w TFI, aktywa oraz jednostki rozrachunkowe OFE staną się odpowiednio aktywami oraz jednostkami uczestnictwa SFIO. SFIO będzie podlegać pod dodatkowe obowiązki raportowe względem ZUS.
Zmiany w IKE. IKE przekształci się w wyodrębniony zapis w rejestrze uczestników funduszu inwestycyjnego, wyodrębniony rachunek papierów wartościowych lub inny rachunek, na którym zapisywane są instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi oraz rachunek pieniężny służący do obsługi takich rachunków w podmiocie prowadzącym działalność maklerską, lub wyodrębniony rachunek w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym, wyodrębniony rachunek bankowy w banku, prowadzone na zasadach określonych nowelizowaną ustawą , o indywidualnych kontach emerytalnych i indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego a w zakresie w niej nieuregulowanym na przepisach „sektorowych” właściwych dla poszczególnych usług finansowych.
Zmiany w IKZE. IKZE przekształci się w wyodrębniony zapis w rejestrze uczestników funduszu inwestycyjnego, wyodrębniony rachunek papierów wartościowych lub inny rachunek, na którym zapisywane są instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi oraz rachunek pieniężny służący do obsługi takich rachunków w podmiocie prowadzącym działalność maklerską, lub wyodrębniony rachunek w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym, wyodrębniony rachunek bankowy w banku, prowadzone na zasadach określonych nowelizowaną ustawą , o indywidualnych kontach emerytalnych i indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego a w zakresie w niej nieuregulowanym na przepisach „sektorowych” właściwych dla poszczególnych usług finansowych.
Projektowane przepisy określają m.in. sposób przeprowadzenia wypłaty transferowej z IKE prowadzonego w SFIO, wskazując że co do zasady nie występuje tu zwykły transfer środków, a odkupienie jednostek uczestnictwa subfunduszu emerytalnego (tj. subfunduszu podstawowego w ramach IKE powstałego w związku z przeniesieniem środków z OFE) i nabycie jednostek uczestnictwa takiego subfunduszu wyodrębnionego w SFIO zarządzanym przez inne TFI.
IKE powstałego z przekształcenia OFE będzie można dobrowolnie dopłacać. Projekt zakłada wprowadzenie definicji „umowy o dokonywaniu dodatkowych wpłat na IKE”, wskazując, że będzie to umowa pisemna zawarta przez oszczędzającego na IKE powstałym z przekształcenia OFE ze SFIO, którego jest członkiem, w celu gromadzenia oszczędności.
W celu dokonywania dodatkowych wpłat na IKE, o którym mowa powyżej, konieczne będzie zawarcie pisemnej umowy (podczas gdy samo uzyskanie przymiotu oszczędzającego na tym IKE nastąpi z mocy prawa), a w ramach dobrowolnych wpłat możliwe będzie nabywanie jednostek uczestnictwa funduszy prowadzonych w ramach danego TFI. Na podstawie umowy o dokonywaniu dodatkowych wpłat na IKE oszczędzający może nabywać jednostki uczestnictwa dowolnego funduszu inwestycyjnego prowadzonego w ramach towarzystwa funduszy inwestycyjnych zarządzającego specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym. Po zawarciu przedmiotowej umowy SFIO będzie wydawać oszczędzającemu potwierdzenie zawarcia umowy o dokonywaniu wpłat na IKE.
Środki przetransferowane z IKE uformują dodatkowy subfundusz emerytalny w ramach przekształconego SFIO i będą stanowiły odrębną kategorię jednostek uczestnictwa.
W związku z tym, SFIO, w które zostaną przekształcone OFE, nie tylko będą wyodrębniać środki przeniesione do nich z OFE przez cały okres ich gromadzenia przez poszczególnych oszczędzających, ale również będą wyodrębniać subfundusze w odniesieniu do osób, które osiągną 55lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyźni przenosić na nie jednostki uczestnictwa poszczególnych osób oszczędzających. Subfundusze te będą prowadziły oddzielną politykę inwestycyjną.
Harmonogram najważniejszych zmian. Ponownego podkreślenia wymaga, że poniższe zestawienie może w rezultacie mieć charakter poglądowy w związku z faktem, że dostępny Projekt nie odzwierciedla przebiegu konsultacji a do poszczególnych terminów zostały zgłoszone liczne uwagi krytyczne mające na celu ich wydłużenie, raport z konsultacji odnosi się do zmian terminów nie precyzując jednak, które zostaną zmienione (poprzez wydłużenie). W celu zwiększenia czytelności harmonogram ma charakter uproszczony i syntetyczny względem szczegółowego brzmienia przepisów ustawowych.
| Termin | Zmiana/czynność |
| 10.01.2020 r. | Termin na złożenie przez oszczędzającego deklaracji przeniesienia środków do FRD. |
| 20.01.2020 r. | Termin do którego będzie odprowadzana składka do OFE na dotychczasowych zasadach. |
| 31.01.2020 r. | Udzielone i niecofnięte przed tą datą zezwolenia na PTE stają się zezwoleniami na TFI. |
| 31.01.2020 r. | OFE umarza jednostki rozrachunkowe zapisane na rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego, który złożył deklarację przeniesienia środków do FRD na dzień 7 stycznia 2020 r. |
| 05.02.2020 r. | Przekazanie środków z OFE do FRD – związanych z deklaracjami przeniesienia. |
| 05.02.2020 r. | OFE umarza wszystkie jednostki rozrachunkowe pozostające na rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego, który do dnia 28 lutego 2021 r. osiągnie wiek emerytalny |
| 05.02.2020 r. | OFE tworzy rezerwę o wartości 15% jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunkach członków otwartego funduszu emerytalnego, którzy nie złożyli deklaracji skutkującej przeniesieniem środków do FUS. |
| 06.02.2020 r. | Przekazanie do ZUS środków z umorzonych jednostek rozrachunkowych członków, którzy do dnia 28 lutego 2021 r. osiągną wiek emerytalny. |
| 17.02.2020 r. | Dostosowanie, sporządzenie w formie aktu notarialnego i opublikowanie na stronie internetowej statutu utworzonych SFIO i subfunduszy emerytalnych i przedemerytalnych uformowanych z IKE/IKZE w ramach SFIO. |
| 21.02.2020 r. | Graniczny termin na wykonanie szeregu decyzji administracyjnych związanych z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, pod rygorem dodatkowych sankcji administracyjnych ze strony KNF (omówienie w rozdziale VIII alertu prawnego). |
| 21.02.2020 r. | Oszczędzający stają się uczestnikami SFIO. |
| 06.03.2020 r. | Rejestracja przekształconych SFIO w RFI. Wykreślenie OFE i DFE z RFE. |
| 21.03.2020 r. | Wypłata 50% z 15% kwoty rezerwy do FUS. |
| 23.03.2020 r. | Sporządzenie dokumentów prospektowych i KII dla uczestników SFIO zgodne z wymogami dla funduszy inwestycyjnych. |
| 21.04.2020 r. | Zawarcie umowy z depozytariuszem funduszy inwestycyjnych (co spowoduje także konieczność nowelizacji statutów ogłoszonych z dniem 17.02.2020 r. – z tego względu optymalne byłoby zakończenie negocjacji i sporządzenie umowy przed 17.02.2020 r. Sankcją za nie zawarcie umowy z depozytariuszem w terminie do 21.04.2020 r. jest utrata zarządzania SFIO w zakresie subfunduszu emerytalnego poprzez przymusowe połączenie ze SFIO wskazanym przez KNF. |
| 22.04.2020 r. | Obowiązkowy zbiorczy raport do KNF obejmujący w uproszczeniu wartość aktywów netto wydzielonych subfunduszy w SFIO, stopę zwrotu i umowę z depozytariuszem. |
| 15 – 21.07.2020 r. | Raport do ZUS z wartości umorzonych jednostek rozrachunkowych na skutek przejścia do FRD. |
| 22.07.2020 r. | Skierowanie do KNF raportu z dostosowania PTE i OFE/DFE do wymogów TFI i SFIO obejmującego kompleksową dokumentację. |
| 22.07.2020 r. | Zaprzestanie stosowania przepisów regulujących działalność funduszy emerytalnych (wcześniej stosowane są w zakresie niesprzecznym). |
| 21.03.2021 r. | Wypłata 50% z 15% kwoty rezerwy do FUS. |
| 31.12.2029 r. | Graniczny termin na dostosowanie struktury portfela inwestycyjnego przekształconych OFE i DFE – do osiągnięcia minimalnego progu zaangażowania w akcje spółek notowanych i będących przedmiotem ofert publicznych oraz powiązanych z nimi papierów wartościowych (PDA, obligacje zamienne) na poziomie 67,5%. Termin ten poprzedza 9 okresów przejściowych począwszy od 31.12.2020 r. UWAGA: pomimo, że dostępna wersja Projektu tego nie odzwierciedla początkowy minimalny próg zaangażowania został zmodyfikowany na wniosek m.in. GPW z 90 na 80% aktywów. |
Zestawienie najważniejszych zmian regulacyjnych oraz wyzwań organizacyjnych dla PTE/TFI. Jakkolwiek już na obecnym etapie prac projektodawca ze względu na szczególny charakter i specyfikę przyszłych funduszy inwestycyjnych zdecydował się na wyłączenie przekształcanych PTE z niektórych wymogów, to jednak konsekwencją przekształcenia będzie konieczność dostosowania struktury wewnętrznej PTE do działalności TFI, a także szereg dodatkowych zmian specyficznych dla całego procesu, spodziewane obszary wymagające prac:
- Dokonanie przeglądu stanu dostosowania do decyzji, powiadomień oraz dokonanie oceny przestrzegania przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych przed dniem 21 lutego 2020 r. w celu uniknięcia dodatkowych sankcji ze strony KNF wprowadzanych Projektem.
- Zmiana statutu, regulaminu organizacyjnego, oraz przyjętych polityk i procedur w PTE w sposób zapewniający spójność z przepisami ustawowymi regulującymi działalność towarzystw funduszy inwestycyjnych, a także wdrożenie rozporządzenia o warunkach techniczno -organizacyjnych prowadzenia działalności przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych.
- Strukturyzacja portfela inwestycyjnego akcji przekształconego SFIO w terminach i progach wynikających z Projektu realizowana etapowo w latach 2020 – 2029 r.
- Konieczność dostosowania całego obszaru księgowości do wymogów wynikających z ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, jak również do przepisów rozporządzenia Ministra Finansów o szczególnych zasadach rachunkowości funduszy inwestycyjnych.
- Zakończenie funkcjonowania rachunku premiowego i rachunku rezerwowego, dotychczas środki na rachunku premiowym stanowiły część aktywów OFE i przeliczane były na jednostki rozrachunkowe, wprowadza się obowiązek przekazania przez PTE do OFE środków zgromadzonych na rachunku premiowym i rachunku rezerwowym oraz zamknięcia tych rachunków.
- Zamknięcie Funduszu Gwarancyjnego. PTE wycofuje przechowywane na rachunku Funduszu Gwarancyjnego środki oraz zamyka jego rachunek. Środki wycofane stanowić będą przychód PTE w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
- Wprowadzenie rozwiązań zapewniających realizację cyklicznych obowiązków raportowych utworzonych SFIO do ZUS.
- Przeszkolenie kadr PTE z regulacji właściwych dla funduszy inwestycyjnych ze szczególnym uwzględnieniem ram prawnych prowadzenia działalności TFI i SFIO.
Zestawienie sankcji administracyjnych nakładanych przez KNF w ujęciu uproszczonym. Ujęcie uproszczone oznacza, że zestawienie to obejmuje „klasyczne” pieniężne sankcje administracyjne i nie obejmuje niektórych trybów quasi sankcyjnych (jak np. przymusowe przeniesienie SFIO wskutek nie zawarcia umowy z depozytariuszem na czas). KNF może nałożyć:
- karę pieniężną w wysokości do 3 000 000 zł, w przypadku gdy otwarty fundusz emerytalny lub dobrowolny fundusz emerytalny zarządzany przez to towarzystwo w okresie do dnia 21 lutego 2020 r. nie przestrzegał przepisów prawa lub statutu funduszu określających zasady działalności lokacyjnej lub nie wykonał obowiązków z art. 149 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;
- karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł, w przypadku gdy w okresie do dnia 21 lutego 2020 r., towarzystwo funduszy emerytalnych nie przenosiło środków na rachunek rezerwowy w trybie art. 182a ust. 5 w zw. z art. 181a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;
- karę pieniężną w wysokości do 3 000 000 zł, w przypadku gdy do dnia 21 lutego 2020 r. towarzystwo funduszy emerytalnych nie wykonało zakazu lub nakazu, określonego w decyzji wydanej na podstawie art. 197 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych związanej ze sposobem reklamy i prezentowania informacji;
- karę pieniężną w wysokości do 3 000 000 zł, w przypadku gdy do dnia 21 lutego 2020 r. powszechne towarzystwo emerytalne lub otwarty fundusz emerytalny lub dobrowolny fundusz emerytalny nie wypełniały określonych w przepisach prawa obowiązków przekazywania informacji organowi nadzoru lub członkom otwartego funduszu emerytalnego lub dobrowolnego funduszu emerytalnego;
- karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł, w razie nieusunięcia nieprawidłowości, w wyznaczonym terminie, do dnia 21 lutego 2020 r., wskazanych w powiadomieniu organu nadzoru, o którym mowa w art. 204 ust. 5 (powiadomienia poinspekcyjne w zakresie nieuwzględnionych zastrzeżeń) ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;
- karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł, w przypadku stwierdzenia na podstawie uzyskanych informacji, wyjaśnień lub dokumentów, o których mowa w art. 204 ust. 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych rażących naruszenia prawa lub rażącego naruszenia interesu członków otwartego funduszu emerytalnego lub dobrowolnego funduszu emerytalnego w okresie do dnia 21 lutego 2020 r.
- karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł, w przypadku stwierdzenia w wyniku kontroli rażących nieprawidłowości w działalności powszechnego towarzystwa emerytalnego, otwartego funduszu emerytalnego albo dobrowolnego funduszu emerytalnego w okresie do dnia 21 lutego 2020 r.